Prije dvadesetak godina, još kao student Tomislav Tomović, profesor biologije u bjelopoljskoj Gimnaziji započeo je istraživački rad na prostoru bjelopoljske opštine. Bogatstvo biljnog svijeta ga je tada „uhvatilo’’ za srce i ta ljubav iz godine u godinu dobija na intenzitetu. Dosad je otkrio 15 endemskih biljnih vrsta kojih nema na drugim prostorima. Na prostoru bivše Jugoslavije raste oko 6.000 biljnih vrsta, u čitavoj Evropi oko 11.000, na Balkanskom poluostrvu 7.500 a u Crnoj Gori procjenjuje se da na njenom području raste više od 3.600 vrsta i podvrsta.
- Ako se bogatstvo flore izrazi brojem vrsta po jedinici površine onda Crna Gora zauzima prvo mjesto među evropskim državama. Ovo bogatstvo biljnog svijeta se objašnjava raznolikim ekološkim faktorima koji se smjenjuju i često mozaično prepliću na teritoriji Crne Gore: raznovrstan geološki sastav i složena tektonska struktura, visoki stepen složenosti i raznolikosti klimatskih elemenata, heterogen pedološki pokrivač. Florističko bogatstvo jeste pravi dar prirode, ali i velika obaveza koja podrazumijeva očuvanje ukupnog biljnog genofonda. Iz godine u godinu povećava se antropogeni pritisak na prirodna staništa koji je ozbiljna prijetnja za floru i vegetaciju. Sve ovo nameće preduzimanje akcija zaštite. Činjenica da Crna Gora još uvijek nema svoju floru, niti Crvenu knjigu flore,koja bi sadržala podatke o stepenu ugroženosti taksona a to govori da je malo urađeno na polju upoznavanja i zaštite biljnog svijeta. U flori Crne Gore zastupljeno je 200 endema Balkanskog poluostrva, a veći broj pripada endemima jugoistočnih Dinarida. Takođe, 165 taksona na nivou vrste predstavljaju taksone čija se klasična nalazišta nalaze u Crnoj Gori. Nesumnjivo da ovakva flora kao i raznovrsnost vegetacije zastupljene za oko 300 različitih biljnih zajednica predstavlja jednu od najvećih vrijednosti Crne Gore. Flora bjelopoljske opštine sastavljena je od Ilirskih srednjoevropskih, zapadnoevropskih, alpskih i mediteranskih flornih elemenata.
Floru bjelopoljske opštine karakteriše prisustvo balkanskih endemskih biljaka kao što su: nikolina ljubičica, crnogorska mlječika, bosanska perunika, crnogorska petoprsta, jednostranocvijetni zvončić, kandilka prijatna, jezikolisna hajdučica, planinski kotrljan, kaćun, molika, munika, planinski javor, hajdučka oputana, kaćunak... i druge.
Opština Bijelo Polje sa površinom 924 kilometra kvadratnih zauzima 6,7 odsto teritorije Crne Gore, koja je zahvaljujući geografskom položaju, područje veoma bogato raznim vrstama samoniklih ljekovitih i aromatičnih biljaka. Prema njegovim riječima, na prostoru Crne Gore raste oko 400 vrsta ljekovitog i aromatičnog bilja.
–Najviše ljekovitih biljaka na području bjepoljske opštine pripada familiji ruža. Značajno je i prisustvo biljaka sa eteričnim uljima. Posebno su aromatični i lijepog ukusa čajevi od divlje nane, matičnjaka, majčine dušice i vranilove trave – kaže naš sagovornik.
Na ovom prostoru ima i više vrsta otrovnog bilja koje se putem ekstrakcije koristi u farmaceutskoj industriji. Među najotrovnije su kaže: velebilje, bunika, mrazovac i đurđevak. Od biljaka koje rastu kao korovske a izuzetno su ljekovite su: kopriva, rusomača, hajdučka trava, bokvica i cikorija. Ono sto je kroz biljni svijet priroda čovjeku dala na ovim prostorima pravilnim i stručnim odnosom može biti od višestruke koristi, naglašava profesor Tomislav Tomović.
M.N.